Coraz częściej zwracamy uwagę na to, jakie produkty kupujemy. Uważniej niż kiedyś czytamy etykiety, ale nie jest jeszcze tak dobrze, jakby mogło być. Czym jest dobry i prosty skład? I czym są dobre składniki w słodyczach?

Jak się okazuje, najwięcej uwagi wybieranym produktom spożywczym poświęcają polskie mamy. Według badań przeprowadzonych przez Inquiry Market Research z 2017 r., 28 proc. polskich matek przegląda informacje z tabeli wartości odżywczych przed każdym zakupem, a aż 51 proc. respondentek deklaruje, że robi to dość często, natomiast tylko 8 proc. nie robi tego wcale. Pocieszający jest fakt, że świadomość tego, co jemy, sukcesywnie wzrasta.

Jak czytać etykiety?
Etykieta powinna być najważniejszym źródłem wiedzy o produkcie, który chcemy zakupić. Znajomość szczegółowych informacji ma przecież znaczenie dla naszego zdrowia i samopoczucia, a także stanowi podstawę do zaplanowania codziennego jadłospisu - w tym również słodkich przekąsek czy deseru.

ODŻYWCZE KAKAO

• WIELE ZASTOSOWAŃ

  Idealne do picia, pieczenia i gotowania.

• AROMATYCZNE

  Wspaniały smak, intensywny zapach i niepowtarzalna barwa.

• DOBRY SKŁAD

  100 proc. z ziarna kakaowego.

• NATURALNE

  Bez dodatku sztucznych aromatów.

• TYLKO DOBRE SKŁADNIKI

  Bez dodatku sztucznych barwników.

Oczywiście najlepiej, gdy dany artykuł spożywczy ma prosty i krótki skład, a jego etykieta jest czytelna. Stworzona prawidłowo, powinna zawierać informacje obowiązkowe przewidziane w przepisach prawa żywnościowego, jak również być przejrzysta i nie budzić wątpliwości. Nie ma jednego wzoru etykiety, bo wszystko zależy od tego, jaki produkt kupujemy. To, na co jednak zawsze warto zwrócić uwagę, to kolejność składników. Jako pierwsze wymieniane są te, które występują w największej ilości.

Przykładowy opis na etykiecie powinien zawierać m.in.
• nazwę danego produktu, np. "Kukułka. Karmelki nadziewane",
• wykaz składników,
• składniki alergenne z obowiązkowym wyróżnieniem ich nazw w wykazie,
• ilość określonych składników,
• ilość netto całego produktu wyrażoną w jednostkach masy bądź objętości, np. 100 g,
• oznaczenie specjalnych warunków przechowywania lub użycia produktu,
• termin przydatności do spożycia bądź datę minimalnej trwałości produktu,
• nazwę oraz adres podmiotu odpowiedzialnego np. producenta, dystrybutora, importera,
• instrukcję użycia, gdy jest to niezbędne, aby prawidłowo użyć danego produktu,
• informacje o wartości odżywczej.

Magiczna litera "E"
Często już widząc literkę E w składzie, wzdrygamy się na samą myśl, co zawiera produkt. Owszem, zdarza się, że oznaczenie E jest syntetycznym dodatkiem, ale składniki kryjące się pod tym symbolem nie zawsze są sztuczne i niepożądane. Te symbole informują nas o tym, do której kategorii zaliczany jest dany składnik - mogą to być np. substancje konserwujące, stabilizatory, barwniki, wzmacniacze smaku czy zapachu itp. (np. E 150a – to karmel), ale także witaminy (przykładowo E300 to kwas askorbinowy, czyli witamina C).

Dobre słodycze
Coraz częściej producenci z branży spożywczej przywiązują wagę do składu swoich wyrobów. Robią to też wytwórcy słodyczy, jak np. Wawel. Jeśli czekolada, to najlepszej jakości. Jeśli użyto soi lub lecytyny roślinnej, to bez GMO. Jeśli aromaty, to naturalne. Często wykluczają też olej palmowy.

No to jak wygląda skład dobrej czekolady? Powinna mieć jak najwyższą zawartość kakao i mieć tylko kilka składników. Ta najbardziej wartościowa zawiera co najmniej 70 proc. miazgi kakaowej. Na rynku dostępne są nawet takie, które mają jej 90 proc. W wysokiej jakości czekoladzie nie znajdziemy sztucznego emulgatora E 476, czyli polirycynooleinianu poliglicerolu. Jest to syntetyczny dodatek i wielu ekspertów odradza jego stosowanie. Czekolada nie powinna też zawierać sztucznych aromatów, a najlepiej żeby nie zawierała ich wcale, oraz oleju palmowego, gdyż nie jest on niezbędny w tym produkcie.

Początkowo przeglądanie etykiet może być dość czasochłonne, ale mając już wprawę i odpowiednią wiedzę na temat składów, szybko podejmiemy decyzję o zakupie. Regularne czytanie tego, co zawierają artykuły spożywcze jest istotnym elementem komponowania diety.

Czytajmy więc z rozwagą i uwagą!

Jak stwierdziła kiedyś dowcipnie Sandra Boynton, według badań aż czternaście na dziesięć osób uwielbia czekoladę. Kochamy ją za pyszny smak i sposób, w jaki poprawia nam humor. Teraz będziemy ją chwalić również za dobre, wartościowe składniki.

Magiczne przyciąganie czekolady
Czy istnieje sposób, by poprawić sobie nawet najbardziej ponury i pochmurny dzień? Owszem, wystarczy kilka kostek ulubionej czekolady rozpływającej się w ustach. Ma magiczne wręcz zdolności – poprawia nam humor i dodaje energii, nawet sam jej widok sprawia, że jest nam lepiej. Trudno więc dziwić się, że jej dobroczynne działanie od zawsze chwalono na całym świecie.

Sproszkowane owoce kakaowca były przysmakiem mieszkańców Ameryki Środkowej i Południowej już 3 tys. lat temu. Kakaowiec był tam na tyle poważany, że podarowanie drugiej osobie ziaren tej rośliny było jednym z prezentów ślubnych. Podobnie jak my dzisiaj, tak samo Majowie i Aztekowie, lubili mieszać nasiona kakaowca z innymi składnikami, aby jeszcze bardziej podkreślić ich smak. Uważali też, całkiem słusznie, że mają one doskonały wpływ na zdrowie.

Po przybyciu do Europy czekolada podbiła najpierw dwory królewskie (wielkim jej smakoszem był m.in. Jan III Sobieski) i szlacheckie, a następnie domy zwykłych mieszczan. Dzisiaj to m.in. przysmak ludzi sukcesu, tryskających pozytywną energią. Bezgraniczną miłość do czekolady otwarcie deklarują takie gwiazdy jak Tom Hiddleston, Beyoncé czy Taylor Swift. Z kolei autorzy najsmutniejszych sztuk teatralnych w historii – Sofokles i Szekspir – czekolady nie spożywali. Przypadek?

Jak odróżnić dobre składniki od niekorzystnych?
Jak już wspomnieliśmy, czekolada może mieć zbawienny wpływ nie tylko na nasz nastrój, ale także zdrowie. W tym celu powinna posiadać w swoim składzie dobre składniki i jednocześnie nie mieć zbędnych dodatków. Jak jednak odróżnić te dobre od mniej korzystnych? Wśród tych, które niekoniecznie pozytywnie wpływają na nasze zdrowie, możemy wymienić np. niektóre barwniki, sztuczne aromaty i konserwanty lub genetycznie modyfikowane dodatki sojowe.

Obecnie producent wyrobów czekoladowych Wawel otwarcie deklaruje, że dobra czekolada to taka, której skład jest prosty i czytelny. I tak np. tabliczki gorzkie Wawel zawierają przynajmniej 70 proc. miazgi kakaowej, a są i takie, w których zawartość kakao sięga 90 proc.! W czekoladach pełnych, czyli bez nadzień, nie znajdziemy żadnych sztucznych aromatów, barwników ani popularnego wśród innych producentów emulgatora E476, który przyspiesza proces produkcyjny, ale jest sztucznym dodatkiem. Czekolady te zawierają tylko kilka składników: miazgę kakaową, cukier, tłuszcze, lecytynę sojową bez GMO i mleko w proszku - ten ostatni składnik w przypadku czekolady mlecznej. Nie ma w nich natomiast składników budzących coraz więcej kontrowersji w dyskusjach na temat zdrowego żywienia. Odnosi się to zwłaszcza do oleju palmowego oraz emulgatora E476. To proste - krótki skład świadczy o wysokiej jakości wyrobu.

Dobro nie tylko w czekoladzie
Skoro słodki przysmak może przynieść nam tyle pozytywnych emocji, o ile bardziej rozjaśni nam dzień w połączeniu z dobrem, którym dzielimy się z innymi ludźmi? Firma Wawel postanowiła to sprawdzić, zlecając Kantar Millward Brown wykonanie badania pt. "Podejście Polaków do czynienia dobra". Jego wyniki skomentował m.in. socjolog dr Tomasz Sobierajski:

- Drobne uczynki ze strony innych, które najczęściej dajemy i najczęściej otrzymujemy, tworzą swoistą "triadę dobra": uśmiech, miłe słowo i miły gest. Te wskazania wyraźnie przewyższają inne, takie jak pomoc w pracy, empatia czy pomoc finansowa. To pokazuje, jak niewiele trzeba nam i innym do tego, żebyśmy byli wobec siebie lepsi, życzliwsi, uważniejsi, dobrzy.

Można więc śmiało stwierdzić, że dobre uczynki są dla nas jak pyszna czekolada – przede wszystkim naturalne. Umilmy sobie wobec tego dzień nie tylko czymś słodkim, ale też serdecznym gestem wobec współpracowników i najbliższych. Np. poczęstujmy ich czekoladą!

Prawie każdy od czasu do czasu lubi zjeść coś słodkiego. Niektóre ze słodyczy szczególnie pozytywnie działają na nasze samopoczucie, np. czekolada. Oczywiście wszystko w rozsądnych ilościach!

Są całkiem pożądane przez konsumentów, przede wszystkim za ich właściwości. Dostarczają sporej dawki energii i pozytywnych wrażeń. Polacy w ogóle je lubią, bo 96 proc. z nich przyznaje, że kupuje słodycze (ARC Rynek i Opinia, 2016 r.), a aż 49 proc. robi to bez okazji. Co ciekawe, kobiety częściej sięgają po coś słodkiego, bo poprawia im to nastrój. Panowie natomiast lubią słodkości za to, że dodają im energii. Polacy interesują się także ich wpływem na zdrowie i sięgają chętniej po te z dobrym składem.

Prosty skład
Nie liczą się więc tylko walory smakowe, ale i wartość odżywcza, jakość składników, ich ilość i wartości prozdrowotne. Polacy jedzą ok. 4 kg słodyczy rocznie. Jest to wskaźnik o wiele niższy, niż np. w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Francji czy Szwajcarii (7-11 kg/rok). I coraz częściej naszą uwagę przykuwa prosty skład artykułów spożywczych, w tym i słodyczy. Im mniej składników, tym lepiej. Oczywiście ważne jest też ich pochodzenie – najlepiej naturalne.

Wartość żywieniowa słodyczy to przede wszystkim kakao w przypadku czekolady, a dalej: obecność surowców mlecznych (mleko, tłuszcz mleczny, śmietanka itp.), owoców i ich przetworów (np. rodzynki, skórka pomarańczowa, soki, przeciery), a także orzechy.

DOBRE SKŁADNIKI TO PODSTAWA DOBRYCH SŁODYCZY

Słodkości mogą być produktami o prostym składzie. Unikaj tych ze sztucznymi dodatkami, np. emulgatorem E-476, sztucznie aromatyzowanych i sztucznie barwionych.

SŁODYCZE NA BAZIE NATURALNYCH SKŁADNIKÓW

Do produkcji słodyczy Wawel stosuje wysokiej jakości ziarno kakaowe, naturalne aromaty, lecytynę tylko z certyfikowanych nasion soi (bez GMO) czy naturalne ekstrakty i koncentraty roślinne.

Słodycze to także porcja węglowodanów, które obok tłuszczu stanowią dla organizmu główne źródło energii. Są swego rodzaju paliwem, pomagającym utrzymać prawidłową temperaturę ciała, aktywność ruchową i pracę wszystkich organów wewnętrznych, w tym mózgu, dla którego węglowodany to "podstawa diety". Tak więc trochę dobrych słodkości nie zaszkodzi.

Odrobina słodyczy
Nie możemy popadać w skrajności – prawda jest taka, że można spożywać wszystkie słodycze, warto jednak zwracać uwagę na etykiety i wybierać produkty z krótkim składem, a przy okazji zwracać uwagę na bilans energetyczny. I jak najwięcej się ruszać, szczególnie, jeżeli w danym dniu pozwoliliśmy sobie na odrobinę słodkości. Które z nich mogą pochwalić się dobrymi składnikami? Podpowiadamy:

• Czekolada. Powstaje z ziaren kakaowca. Po ich zmieleniu uzyskuje się miazgę kakaową, a z niej kuch kakaowy (czyli kakao) oraz masło kakaowe. Do nich dodaje się mleko w proszku (w przypadku czekolady mlecznej) oraz cukier. Pamiętajmy, że im więcej w czekoladzie kakao, tym lepiej, bo obfituje ono w wapń, żelazo, magnez, witaminy A i E, jak również we fluor i miedź. Czekolada mleczna ma mniej kakao, za to więcej cukru, a biała jest w ogóle go pozbawiona. Tłuszcze w czekoladzie gorzkiej są pochodzenia roślinnego, więc nie ma w niej cholesterolu.
• Galaretki. Te naprawdę dobre zawierają naturalne aromaty, soki owocowe oraz barwniki pochodzące wyłącznie z roślin, np. papryki, pokrzywy, kurkumy czy szpinaku.
• Śliwki w czekoladzie. Robione bez zbędnych sztucznych dodatków, zawierają tylko dobrą deserową czekoladę oraz kandyzowane śliwki. Nic więcej!

CECHY DOBREJ CZEKOLADY:

Oddzielną grupę stanowią słodycze, w których zamiast cukru stosuje się inne substancje słodzące (np. malitol) – tutaj jako przykład można podać specjalną linię czekolad i wafli marki Wawel bez dodatku cukru, które mogą spożywać nawet diabetycy i osoby, które wykluczają cukier z diety.

Dobre emocje
Słodycze z dobrym składem mogą też stanowić miły upominek. Według badania przeprowadzonego przez markę Wawel "Podejście Polaków do czynienia dobra", dobre uczynki, pomaganie czy wspieranie innych nie są przez Polaków utożsamiane z pieniędzmi. - Pomoc finansowa, pożyczka, darowizna na rzecz innych były najmniej istotnymi dobrymi uczynkami dla Polaków – komentuje wyniki tego badania dr Tomasz Sobierajski - Dużo ważniejsze z punktu widzenia badanych były miły gest, miłe słowo, pomoc w pracy czy uśmiech.

I to by się zgadzało również z tym, co twierdzi również Nigella Lawson, brytyjska celebrytka kulinarna: - W życiu pada wiele pytań, na które czekolada przynosi odpowiedź.

Więc czemu nie korzystać ze słodkości? Od czasu do czasu, oczywiście!