Niezwykłe odkrycia i wynalazki – nie miałeś pojęcia, że to dzieło kobiet
8 marca to jedna z tych dat, które zna każdy. Świętujemy wtedy Dzień Kobiet. Nie tylko w Polsce, ale właściwie na całym świecie. I to od przeszło 100 lat. Tego dnia sprawiamy przyjemność najważniejszym kobietom w swoim życiu, ale i wspominamy dokonania płci pięknej, które zapisały się mniejszą bądź większą czcionką na kartach historii. Zebraliśmy dla was zestawienie odkryć i wynalazków, które mogą stanowić nie lada ciekawostkę.
kupuj dowolne miniczekoladyWeź udział
i Wygrywaj!
100-letnia gra edukacyjna, w którą grał każdy z nas
"Monopoly" jest do dziś jedną z najpopularniejszych gier planszowych. Mało kto wie, że jej powstanie datuje się na początek XX w., a jej pierwotną wersję stworzyła kobieta – Elizabeth Magie. Początkowo jednak nazywała się "Landlord's Game", czyli "Gra Gospodarza" (bądź właściciela ziemskiego).
Magie opracowała grę, która odzwierciedlała jej poglądy polityczne. Gra miała początkowo dwa zestawy reguł: antymonopolistyczny, w którym wszyscy są nagradzani wraz ze wzrostem ogólnego bogactwa, i monopolistyczny, gdzie celem jest indywidualne gromadzenie majątku i doprowadzenie do bankructwa przeciwników. Chciała w ten sposób wykazać moralną przewagę współpracy nad konkurencją i uczyć ludzi na temat monopolu, zasad kapitalizmu.
Uzyskała patent na swój wynalazek w 1904 r., lecz nie wzbogaciła się na nim – nieświadoma możliwej popularności, sprzedała prawa do produkcji gry braciom Parker w 1935 r. za zaledwie… 500 dolarów. To oni zaczęli sprzedawać ją pod nazwą "Monopoly".
Co ciekawe, jej wkład w stworzenie Monopoly został zapomniany i po dekadach odkryty przez przypadek, gdy w 1973 r. profesor ekonomii Ralph Anspach rozpoczął wieloletnią batalię sądową z Parker Brothers w związku ze stworzeniem przez niego gry "Anty Monopoly". W trakcie procesu odnalazł patenty Magie.
Kolejna ciekawostka: na początku XX w. Elizabeth Magie opatentowała również urządzenie ułatwiające przesuw papieru w maszynie do pisania.
Słodkości z przypadku
Mówi się, że potrzeba jest matką wynalazków. W takim razie przypadek trzeba okrzyknąć ich ojcem chrzestnym. Udowodniła to chociażby dietetyczka, szefowa kuchni i przedsiębiorczyni Ruth Wakefield.
Od lat 20. z mężem prowadziła motel Toll House Inn w Massachusetts. Miejsce, w którym na kilka godzin lub na noc zatrzymywali się podróżni, szybko zasłynęło dobrym, domowym jedzeniem – tamtejszą restaurację odwiedził podobno nawet sam John F. Kennedy.
"Nie ma nic tak odległego, by było poza naszym zasięgiem, ani nic tak ukrytego, by nie dało się odkryć."
Kartezjusz
"![]()
Mówi się, że w 1930 r. przypadkiem opracowała ciastka z kawałkami czekolady, gdy zauważyła brak sproszkowanej czekolady służącej jako posypka. Ciastka stały się bardzo popularne, a przepis opublikowała bostońska prasa jako Toll House Cookies.
Może wspólne wypieki to dobry pomysł na Dzień Kobiet? Zaopatrzmy się w kolorowe fartuszki, dobry humor, najlepsze składniki, pyszną czekoladę, jak Gorzka Extra Premium 90% cocoa od Wawelu i przygotujmy pyszne ciasteczka dla bliskich kobiet. I nie tylko. Panom też się coś należy.
Motoryzacja domeną mężczyzn? Niekoniecznie
Wiedzieliście, że Międzynarodowy Dzień Kobiet każdego roku obchodzony jest pod innym hasłem? Motyw 2020 brzmi #EachforEqual. Kobiety walczą o równość od wieków, jednak nie tylko słowem i roszczeniami, jak niektórym może się wydawać. Wiele z nich prężnie działało i działa w zawodach typowo męskich, doskonale dotrzymując panom kroku i udowadniając, że zasługują na równe traktowanie.
Przykład? Dwie kobiety, które nie posiadały wprawdzie wykształcenia mechanicznego czy inżynierskiego. Kierowały się po prostu zdrowym rozsądkiem, starając się rozwiązać powszechny problem. Działając niezależnie od siebie, ok. 100 lat temu stworzyły urządzenie, które jest używane do dziś i chroni kierowców oraz innych użytkowników drogi podczas złej pogody. Jak do tego doszło?
W 1902 r. Mary Anderson podczas wycieczki do nowego Jorku zauważyła, ze kierowcy mają problem z tym, że podczas opadów deszczu muszą wychylać się przez okno, by zobaczyć, co dzieje się na drodze. Od czasu do czasu zatrzymywali nawet pojazdy całkowicie, by oczyścić przednią szybę.
Wyobraziła sobie wtedy urządzenie obsługiwane ręcznie, które składało się z dźwigni wewnątrz pojazdu, połączonej z ramieniem z gumowym piórem, które przylegało do przedniej szyby po zewnętrznej stronie. Dźwignia byłaby wyposażona w przeciwwagę, aby wycieraczka pozostawała w kontakcie z szybą, a po obróceniu dźwigni gumowe pióro przesuwałoby się po szybie, usuwając śnieg i deszcz. Chociaż podobne modele wycieraczek zostały wynalezione wcześniej, te zaprojektowane przez Anderson były pierwszymi, które faktycznie działały. Zostały opatentowane w 1903 r.
Branża nie doceniła jednak ich wartości. Dopiero po wygaśnięciu patentu w 1920 r. przemysł motoryzacyjny zaczął montować wycieraczki przednie oparte na projekcie Anderson jako standardowe wyposażenie w wielu pojazdach. Mary niestety nigdy nie otrzymała wynagrodzenia za swoje wysiłki, ale to nie przeszkodziło jej w osiągnięciu sukcesu – została deweloperem nieruchomości i prowadziła ranczo oraz winnicę w Kalifornii.

Wi-Fi jest kobietą!
Choć świat zna Hedy Lamarr głównie jako aktorkę, jako wynalazczyni osiągnęła jeszcze więcej. W czasie II wojny światowej wraz z przyjacielem, Georgem Antheilem, postanowiła opracować system sterowania torpedą przy użyciu fal radiowych. Udało im się stworzyć technologię rozpraszania widma sygnału z przeskokiem częstotliwości. Wówczas ten wynalazek był zbyt skomplikowany i wojsko go nie wykorzystało. Po raz pierwszy został zastosowany w czasie kryzysu kubańskiego. Pomysł dał podwaliny do stworzenia tego, co dziś doskonale znamy jako Wi-Fi.

Numer na wyświetlaczu
Dziś wyświetlanie się numeru telefonu osoby dzwoniącej to absolutny standard. Dawniej jednak połączenia przychodzące były anonimowe – aparat po prostu dzwonił. Osobą, która uważana jest za twórcę systemu umożliwiającemu identyfikację numeru rozmówcy, jest urodzona w 1946 r. dr Shirley Jackson. Jest ona również pierwszą Afroamerykanką, która uzyskała doktorat na Massachusetts Institute of Technology, prestiżowej amerykańskiej uczelni technicznej.

Królowa papierowych toreb
Margaret E. Knight pracowała w fabryce toreb papierowych w Massachusetts. Znane wówczas opakowania papierowe miały formę kopert, jak więc pakować np. kanapki, aby nadawały się one do zjedzenia? Rozwiązaniem okazało się opracowanie maszyny składającej papierowe torebki w sposób umożliwiający automatyczne składanie i sklejanie spodu torby, tworząc w ten sposób płaskie dno. Dzięki temu papierowa torba mogła pomieścić nie tylko kanapki, stając się ekologicznym opakowaniem o uniwersalnym zastosowaniu, używanym do dziś w większości sklepów spożywczych.

Mocniejsza od stali…
Za odkryciem kevlaru stoi amerykanka polskiego pochodzenia - Stephanie Louise Kwolek. Pracując w firmie DuPont zajmowała się nowymi materiałami. W trakcie prac badawczo -rozwojowych, przez połączenie dwóch krystalicznych polimerów udało się jej uzyskać płynny polimer, który, jak się okazało, po przekształceniu we włókno, był pięciokrotnie wytrzymalszy od stali, a przy tym dużo lżejszy. Tak właśnie w 1964. powstał jeden z najbardziej rozpowszechnionych, głównie w zastosowaniach wojskowych, materiał.

… a jednocześnie wyjątkowo elastyczna!
Stephanie Kwolek nie poprzestała na jednym odkryciu. W toku dalszych prac badawczych opracowała inne znane włókna syntetyczne, jak lycra czy spandex. Kwolek w swoim życiu uzyskała 28 patentów, a za całokształt dokonań została uhonorowana w 1999 r. nagrodą Lemelson-MIT Lifetime Achievement Award.

Otwieracz do puszek i inne kuchenne gadżety
Lillian Gilbreth nie należy kojarzyć z jednym wynalazkiem, a ze stworzeniem wielu patentów, które do dzisiaj ułatwiają nam codzienne funkcjonowanie. Na początku XX w. wynalazła m.in. półki do drzwi lodówek i otwieracz do puszek, pomogła też firmie General Electric dopracować ergonomię kuchennego wyposażenia.

Nie wyobrażamy sobie bez nich życia
Nancy Johnson znacznie przyczyniła się do powstania jednego z najbardziej lubianych smakołyków: lodów. Zaprojektowane przez nią w XIX w. urządzenie było proste – do drewnianego pojemnika wsypywało się bryły lodu oraz smakową miksturę i przy pomocy korby skruszyło lód, jednocześnie mieszając go z syropem. Pierwsza ręczna maszynka do lodów została opatentowana w 1843 r.
Wielkie umysły myślą podobnie
Wspominaliśmy jednak o dwóch kobietach. Okazuje się bowiem, że niewiele ponad dekadę po opatentowaniu wynalazku Mary Anderson Charlotte Bridgwood rozwinęła jej pomysł. Bazując na oryginalnym projekcie wycieraczki obsługiwanej manualnie, Bridgwood opatentowała pierwsze automatyczne wycieraczki sterowane elektrycznie.
Wynalazek, nazwany "Storm Windshield Cleaner", wykorzystywał rolki zamiast piór wycieraczek i został opatentowany w 1917 r. Projekt nie odniósł jednak sukcesu komercyjnego, a patent wygasł w 1920 r.
Podobnie jak w przypadku Anderson, wynalazek zdobył uznanie dopiero po wygaśnięciu praw patentowych – wycieraczki wg projektu Bridgwood były kilka lat później powszechnie stosowane, m.in. w Cadillacach.